پیری چیست؟

1- تعریف پیری

در تعریف پیری (Aging) می توان گفت که ما در آستانه یک انقلاب طول عمر است. هر ساله تعداد سالمندان افزوده می شود و طی تحقیقات امروزه افراد مسن تر سلامت بهتر، ثروت بیشتر، و سطح سواد بیشتری نسبت به افراد مسن در گذشته دارند.

یک ضرب المثل ژاپنی می گوید: “ما وقتی شروع به پیری می کنیم که یادگیری متوقف شود. ”

همین طور که عمر افراد طولانی تر می شود، افراد بیشتری در دوران بازنشستگی قرار می گیرند و این نشان دهنده افزایش تقاضا در سیستم بهداشت عمومی ، خدمات پزشکی و اجتماعی ، دریافت حقوق بازنشستگی خصوصی است.

تحقیقات نشان داده ورزش و تغذیه مناسب اهمیت زیادی بر افزایش طول عمر در انسان دارد. همچنین اقدامات پیشگیرانه و درمان زود هنگام، منجر به کاهش بیماری، و مرگ ومیر می گردد.

2- نشانه های پیری چیست؟

اگر چه خطر ابتلا به بیماری و ناتوانی به وضوح با پیشرفت سن افزایش می یابد، بهداشت ضعیف در دوران پیری امری اجتناب ناپذیر است. بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی، سکته، سرطان، دیابت و آرتریت رایج ترین و پر هزینه ترین بیماری های سالمندان هستند.

به دلیل بیماری های مزمن و کاهش کیفیت زندگی بار اقتصادی سنگینی را ایجاد می کنند. اغلب افراد پیر، با مشکلات شنوایی و بینایی مواجه می شوند و اغلب چنین استدلال می شود که این از علائم طبیعی دوران پیری است. با این حال، تشخیص زوهنگام و درمان آن می تواند از بسیاری از بیماری های ناتوان کننده جلوگیری نماید، و اثرات فیزیکی، اجتماعی و عاطفی این اختلالات را بر زندگی افراد مسن کاهش دهد.

تشخیص و درمان اختلالات روانی افراد مسن نسبت به افراد مسن تر دقیق و دشوارتر است. به عنوان مثال، وقتی یک فرد مسن افسرده می شود به احتمال زیاد به علائم فیزیکی مانند بی خوابی، درد به جای احساس غم و اندوه یا احساس بی ارزشی  دارد. که البته به طور طبیعی سالمندان برخی از این مشخصه ها را دارند. بنابراین متخصصان بهداشت روان سالمندان باید آموزش کافی در این زمینه را دیده باشند.

علاوه بر این، اختلالات روانی نشان دهنده یک تهدید جدی برای سلامت و رفاه سالمندان است. احتمال خودکشی در افراد سالمند زیاد است. 13 درصد از جمعیت ایالات متحده، افراد 65 سال و بیش از آن هستند که در سال 2000 ، 18 درصد آنان دست به خودکشی زدند. مردان سفید 85 سال و بالاتر، آسیب پذیرتر و نرخ خودکشی در آنان پنج بار بیشتر از جمعیت عمومی است.

اختلالات روانی در دوران پیری می تواند توانایی بهبود این افراد را با مشکل روبرو سازد. تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به افسردگی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند. علاوه بر این، سالمندان مبتلا به بیماری قلبی که دچار بیماری افسردگی هستند در معرض حملات قلبی بیشتری قرار می گیرند.

در افراد پیر و سالمند بیماری آلزایمر (AD) شایع است. این بیماری با از دست دادن تدریجی حافظه ظاهر می شود، و سپس بیمار دچار کاهش در توانایی انجام کارهای روزمره، سردرگمی، مشکل در یادگیری، از دست دادن مهارت های زبان، اختلال در قضاوت، ناتوانی در برنامه ریزی، و تغییرات شخصیتی می گردد. با گذشت زمان، این تغییرات آنقدر شدید است که در عملکرد روزانه فرد تداخل، و در نتیجه منجر به مرگ بیمار می شود.

این بیماری می تواند از سه تا 20 سال پس از شروع  علائم ظاهری را نشان دهد و میانگین دوره این بیماری هشت سال می باشد. چهار میلیون آمریکایی به بیماری آلزایمر دچار می شوند و طبق آمار اغلب  این افراد بالای 65 سال دارند. اگر چه این بیماری در افراد 40 و 50 سال نیز مشاهده شده است.

تحقیقات نشان داده است ارتباط بین برخی از ژن ها و بیماری آلزایمر (AD) وجود دارد اما در حدود 90 درصد از موارد، هیچ ارتباط ژنتیکی روشنی دیده نشده است. ارزیابی اولیه و دقیق این بیماری مهم است، زیرا بسیاری از شرایط، این بیماری قابل کنترل و برگشت پذیری است. افسردگی دوران سالمندی بسیار شایع است. که این اختلال می تواند با مراقبت های پزشکی به خوبی درمان شود. دارو درمانی و یا روش های دیگر درمان می تواند دردهای  حاصل از افسردگی را تسکین دهد.

در بسیاری موارد افسردگی در افراد سالمند تشخیص داده نمی شود. گاهی مواقع افسردگی به صورت کج خلقی، وسواس و تمارض در سالمندان دیده می شود. بی توجهی به مشکلات افسردگی در سالمندان گاهی اوقات مشکل آفرین می گردد. البته برخی از تغییرات خلق و خو و نشانه هایی از افسردگی از عوارض داروهایی مثل فشار خون یا بیماری قلبی می باشد.  برای همین تشخیص افسردگی برای دکتر کمی سخت است.

3- دلایل پیری چیست؟

پیری یک فرآیند طبیعی است، اما یک شیوه زندگی سالم می تواند به کاهش سرعت انحطاط بدن و ذهن کمک کند.

4- درمان پیری چیست؟

 بسیاری از بیماری های مزمن می تواند به طور کامل بهبود یابند و یا از سرعت بیماری کاست. بنابراین مراجعه به پزشک و رعایت توصیه های او بسیار مهم است.

بسیاری از مردم به اشتباه معتقدند که اختلالات روانی مانند افسردگی یا زوال عقل طبیعی در افراد مسن، هیچ درمان موثری ندارند. تصور غلط دیگر این است که افراد مسن به هیچ وجه نمی توانند تغییر کنند. بنابراین، تلاش به منظور ارتقاء سلامت  و روان افراد سالمند به اشتباه ، بیهوده در نظر گرفته شده است.

موضوع بیماری های روانی هنوز عده ای زیادی از مردم را نگران و ناراحت می کند. بسیاری از افراد مسن، بستگان، دوستان احساس می کنند که کمک گرفتن برای مشکلات روانی نشانه ای از ضعف است. در صورت بروز هر مشکلی روانی در فرد سالمند باید به دکتر متخصص مراجعه کرد. دکتر نیز باید با بررسی و پس از یک معاینه کامل، به درمان بیمار بپردازد.

اگر یک فرد پیر به دلیل افسردگی و یا سایر مشکلات روانی به دکتر مراجعه کرد، بهتر است دیگر افراد خانواده یا دوستان نیز برای کمک بیشتر به سالمند در جریان مراحل درمان باشند. در برخی از موارد، افراد سالمند نمی توانند یا نمی خواهند به دکتر مراجعه کنند. در این صورت می توانند از طریق تماس تلفنی مشکلات خود را با دکتر متخصص در میان بگذارند. اگرچه تنها تماس تلفنی نمی تواند باعث حل مشکل شود، ولی قدم خوبی برای شروع درمان است. در صورتی که سالمند توانایی مراجعه به دکتر را ندارد، می توان از دکتر خواست که به ملاقات بیمار بیاید. روان درمانی افراد سالمند جزو درمان های نتیجه بخشی است که کمک بسیار زیادی می کند.

5- جلوگیری از پیری زودرس

تحقیقات نشان داده است که یک شیوه زندگی سالم برای جلوگیری از پیری زود هنگام موثر است. مانند فعالیت بدنی، رژیم غذایی سالم، عدم مصرف دخانیات، و غربالگری برای تشخیص بیماری های مزمن (مانند دیابت یا سرطان پستان، رحم و روده بزرگ) .

تزریق واکسن در برابر آنفلوانزا میزان بیماری های سنگین و مرگ ناشی از این بیماری ها را کاهش می دهد. از دیگر اقدامات پیشگیرانه شامل قرار دادن میله و تکیه گاه برای سالمند است که این تا حد از افتادن و شکستگی کمک می کند.

ورزش منظم یک اقدام پیشگیرانه است که کیفیت زندگی افراد سالمند را افزایش می دهد. تحقیقات نشان داده است که ورزش و فعالیت های بدنی حتی در میان افراد ضعیف و مسن اثرات مثبتی داشته باشد. متأسفانه اکثر افراد سالمند فعالیت بدنی کمی دارند. باید بدانند که فعالیت های بدنی می تواند آنها را از افسردگی دور سازد. وقتی فرد سالمند تحرک کمی داشته باشد مستعد بیماری های قلبی، دیابت سرطان و معلولیت قرار می گیرد. باید فعالیت فیزیکی را جزوی از زندگی روزمره قرار داد. به پیاده روی بروید. در صورت توان دوچرخه سواری کنید. برقصید. از پله بالا و پایین بروید. خانه خود را تمیز کنید. برگ های زیر درختان را با چنگک جمع کنید و …

6- نکات ایمنی برای انجام ورزش

1- به آرامی ورزش کنید، و به تدریج سرعت خود را را بالا ببرید. سرعت بالا و حرکات تند، به شما صدمه وارد می کند، به خصوص اگر شما پیش از تحرکی نداشته اید.

2- از نگه داشتن نفس خود در هنگام تحرک بپرهیزید. در طول فعالیت عضلانی دم و بازدم های آرامی داشته باشید. این کار را در حرکت های ساده روزانه نیز انجام دهید. برای مثال، اگر شما در حال بلند کردن وسیله ای هستید این کار را با دم و بازدم انجام دهید. اگر شما دارای فشار خون بالا هستید توجه به این نکته بسیار مهم است.

3- اگر شما دارویی مصرف می کنید که  تغییراتی بر ضربان قلب شما ایجاد می کند، حتما زمان فعالیت بدنی نبض خود را کنترل کنید.

4- سعی کنید هنگام ورزش از تجهیزات ایمنی، مثل کلاه، زانو بند و … استفاده کنید.

5- درهنگام ورزش و حتی زمانی که ورزش نمی کنید مایعات بنوشید. مگر اینکه دکتر شما مصرف آن برایتان محدود کرده باشد.

6- در هنگام ورزش سعی کنید از کمر خم نشوید. پشت خود را صاف نگاه دارید و از باسن خم شوید. این باعث می شود کمرتان قوز نشود.

7- برای انجام هر فعالیت کششی مطمئن شوید که ماهیچه هایتان خوب گرم شده اند. این طور بدن شما هنگام ورزش آسیب نمی بیند.

همان طور که ورزش برای سلامت جسمانی برای شما لازم است. ورزش ذهن نیز اهمیت زیادی دارد. تحقیقات اخیر نشان می دهد که افرادی که به طور منظم فعالیت های ذهنی انجام می دهند. مانند خواندن، بازی شطرنج، انجام پازل، گوش دادن به رادیو، و بازدید از موزه ها و …  احتمال به ابتلا به بیماری آلزایمر در آنان کمتر است.