دلیریوم یا گیجی شدید چیست؟

1- تعریف دلیریوم چیست؟

دلیریوم یا گیجی شدید (Delirium) باعث سردرگمی و تغییرات سریع در عملکرد مغز می گردد. در طول مدت کوتاه زوال عقل رخ می دهد، که اغلب ناشی از بیماری جسمی یا روانی است. علت اصلی این سر درگمی باید بررسی شود. دلیریم و گیجی شدید می تواند از عوارض جانبی برخی داروها یا به علت  سندرم حاد مغزی باشد.

2- علائم دلیریوم یا گیجی شدید چیست؟

دلیریم و گیجی شدید شامل تناوب سریع بین حالات ذهنی به عنوان مثال، هوشیاری و اضطراب، و برگشت به حالت رخوت است.

1- سرگردانی و اختلال در توجه

2- ناتوانی در فکر و رفتار هدفمند

3- تفکر آشفته

4- عدم انسجام گفتار

5- ناتوانی در توقف گفتار یا رفتار

6- سردرگمی و پریشانی در مورد زمان و مکان

7- تغییرات در احساس برداشت از اطراف خود

8- تغییرات در سطح آگاهی

9- تغییرات در الگوهای خواب، خواب آلودگی یا بی خوابی

10- تغییرات در سطح هوشیاری به طوری که در صبح به طور قابل توجهی هشیاری بیشتر و در ساعات آخر شب سطح هوشیاری پایین می آید.

11- کاهش حافظه کوتاه مدت

12- ناتوانی در به یادآوردن وقایع و فراموشی پیش رونده

13- ناتوانی در به یادآوردن حوادث گذشته

14- تغییرات حرکتی برای مثال، ممکن است حرکات فرد آهسته و یا بی حرکت گردد.

15- تغییرات در سیستم عصبی

تغییرات احساسی و یا شخصیت از جمله:

اضطراب ، خشم بی علاقگی ، افسردگی ، شادی و سرخوشی ، تحریک پذیری

3-عوارض دلیریوم و گیجی شدید چیست؟

1- از دست دادن توانایی مراقبت از خود

2- از دست دادن توانایی برقراری ارتباط

3- پیشرفت بی حسی یا کما

4- عوارض جانبی داروهای مورد استفاده برای درمان این اختلال

4- دلایل دلیریوم یا گیجی شدید چیست؟

عمولاً دلیریوم و گیجی شدید در نتیجه یک بیماری جسمی یا روانی آغاز می شود. در ابتدا به طور موقتی است ولی علائم دوباره باز می گردند. علت این بیماری بسیار متعدد است. از عوامل این بیماری می توان به : شرایط محرومیت اکسیژن به مغز ، مصرف مواد مخدر، بیماری های عفونی مانند عفونت های دستگاه ادراری یا پنومونی ( که افراد مبتلا به آسیب های مغزی مانند سکته مغزی یا آلزایمر به آن دچار می شوند)، سموم، … اشاره کرد.

با معاینه عصبی  این افراد رفلکس غیر معمول وخارج از سطح نرمال نشان می دهند. مطالعات روانشناسی و تست احساس، عملکرد شناختی و حرکتی این افراد معمولاً غیر طبیعی است..

5- درمان دلیریوم یا گیجی شدید چیست؟

 هدف از درمان است کنترل علائم بیماری است. در شرایط خاص درمان این افراد کمی متفاوت است. در این حالت این افراد نیاز به محیطی آرام و راحت دارند که بستری شدن آنان برای یک دوره کوتاه می تواند مفید باشد.

در قدم اول علت دلیریوم و گیجی شدید باید شناسایی شود و سپس درمان آغاز گردد. اگر دلیل دارو باشد، می توان با قطع یا تغییر دارو به بیمار کمک کرد تا به شرایط طبیعی باز گردد و نیاز به مراقبت ویژه نیست و احتمالاً عملکرد شناختی فرد بهبود خواهد یافت. داروهایی که ممکن است باعث تشدید دلیریوم و گیجی شدید گردند، عبارتند از: الکل و مواد مخدر، آنتی کولینرژیک، مسکن، سایمتیدین،لیدوکائین، و برخی داروهای دیگر.

اختلالاتی که سردرگمی را تشدید می کند را باید هر چه زودتر درمان کرد. که شامل : نارسایی قلبی، کاهش اکسیژن (هیپوکسی)، سطح دی اکسید کربن بالا (هیپرکاپنه)، اختلالات تیروئید، کم خونی، اختلالات تغذیه ای، عفونت ها، نارسایی کلیه، نارسایی کبد، و شرایط روانی مثل افسردگی.

درمان اختلالات روانپزشکی تا حد زیادی عملکرد ذهنی فرد را بهبود می بخشد. برای کنترل رفتار پرخاشگرانه و یا آشفتگی فرد لازم است دارو هایی تجویز گردد تا هم به خود و هم به دیگران آسیب نرساند. معمولاً این داروها در دوز بسیار کم، با توجه به نیاز بیمار تجویز می شود.

داروهایی که ممکن است برای استفاده در نظر گرفته عبارتند از:

تیامین، مصرف داروهای خواب آور مانند کلونازپام یا دیازپام، مواد مخدر سروتونین موثر (ترازودون، بوسپیرون)، مسدود کننده دوپامین (مانند هالوپریدول، الانزاپین، ریسپریدول ، کلوزاپین) و فلوکستین، ایمی پرامین، celexa (تثبیت کننده خلق و خوی).

برخی از این افراد شاید لازم باشد از سمعک، عینک، و یا تحت عمل جراحی آب مروارید قرار گیرند.

اصلاح رفتار، برای برخی از افراد برای کنترل رفتارهای غیر قابل قبول و خطرناک مفید است. با پاداش رفتار مناسب و یا مثبت و نادیده گرفتن رفتارهای نامناسب (در محدوده ایمنی) می توان رفتار را تا حد زیادی کنترل نمود. آشنایی با واقعیت و محیط می تواند میزان سردرگمی فرد را کاهش داد.